Συνεντεύξεις Υποψηφίων για Δουλειά
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΓΙΑ ΔΟΥΛΕΙΑ
Είναι γεγονός πως οι συνεντεύξεις μεταξύ των υπευθύνων Ανθρωπίνου Δυναμικού και των εκάστοτε υποψηφίων αποτελούν ένα κομβικό σημείο στη διαδικασία πρόσληψης της κάθε Εταιρείας και Οργανισμού.
Η συνέντευξη για δουλειά είναι μια διαδικασία κατά την οποία, ένας εργοδότης ή εκπρόσωπος της εταιρείας συναντά έναν υποψήφιο που ενδιαφέρεται να εργαστεί στην εταιρεία για να αξιολογήσει τις δεξιότητες, την εμπειρία, την προσωπικότητα, την τεχνογνωσία και την καταλληλότητά του για μια συγκεκριμένη θέση εργασίας. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, υπάρχει συνήθως μια σειρά ερωτήσεων και ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των δύο πλευρών, προκειμένου να κριθεί αν ο υποψήφιος είναι κατάλληλος για τη θέση και εάν οι δυνατότητές του ταυτίζονται και συμβαδίζουν με τις τρέχουσες ανάγκες της εταιρείας.
Ο σκοπός των συνεντεύξεων για εύρεση εργασίας είναι να βοηθήσουν τόσο τους εργοδότες όσο και τους υποψηφίους να καταλήξουν σε μια επιλογή που εξυπηρετεί τις ανάγκες και τις προσδοκίες και των δύο πλευρών. Πέρα από το απλό σύστημα ερωτήσεων και απαντήσεων, οι συνεντεύξεις αυτές αποσκοπούν σε ένα πραγματικό διάλογο, μέσα από τον οποίο θα ξεδιπλωθούν και θα συζητηθούν εκτενέστερα και με σαφήνεια τόσο τα κριτήρια που απαιτούνται για τη θέση εργασίας όσο και οι δυνατότητες και η ευκαιρία για τον συνεντευξιαζόμενο/η να μοιραστεί τις δικές του ικανότητες, τεχνογνωσία, εκπαιδευτικό υπόβαθρο όπου απαιτείται, κα.
Η διαδικασία μιας συνέντευξης για την εύρεση εργασίας συνήθως αποτελείται από τρία βασικά στάδια: πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη συνέντευξη. Κάθε στάδιο έχει τη δική του σημασία και απαιτεί προετοιμασία και προσοχή. Ας δούμε τα τρία αυτά στάδια πιο αναλυτικά και τι ενδεικτικά περιλαμβάνει το καθένα:
- Πριν από τη Συνέντευξη:
- Έρευνα για την Εταιρεία: Πριν τη συνέντευξη, επιβάλλεται μία ενδελεχής όσο γίνεται έρευνα γύρω από τη συγκεκριμένη Εταιρεία/Οργανισμό η οποία ενδιαφέρει τους υποψηφίους, τόσο για να αντλήσουν χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τα προϊόντα και υπηρεσίες που παρέχει και τον κλάδο στον οποίο δραστηριοποιείται όσο και στο να κατανοήσουν την ιστορία, την κουλτούρα και τη γενικότερη φιλοσοφία της. Οι υποψήφιοι καλούνται να αναζητήσουν πληροφορίες σχετικά με την αγορά και τους ανταγωνιστές της επιχείρησης, τρέχουσες ειδήσεις γύρω από αυτή, καθώς και τις τελευταίες τάσεις και προκλήσεις του συγκεκριμένου κλάδου με τον οποίο ασχολείται η εταιρεία αυτή.
- Ενίσχυση της Αυτοεκτίμησης και Αυτοπεποίθησης: Σημαντικό κομμάτι αφού η έλλειψή τους πιθανόν να οδηγήσουν στο να αμφισβητούν οι υποψήφιοι τον εαυτό και τις δυνατότητές τους και συνεπώς να επηρεάσει την αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα τους κατά τη διάρκεια της συνέντευξης. Είναι λοιπόν καίριας σημασίας, οι υποψήφιοι να επικεντρωθούν στις επιτυχίες τους και τα δυνατά τους σημεία και να δουλέψουν σε όσα νομίζουν ότι χρήζουν βελτίωσης. Να έχουν πίστη στον εαυτό τους, στις ικανότητές τους και να προσέλθουν στη συνέντευξη πατώντας γερά στα πόδια τους. Να είναι συνειδητοποιημένοι να ερωτηθούν ακόμη και για τυχόν στιγμές αποτυχίας καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας τους ή να αναφερθούν σε μεμονωμένα περιστατικά που έτυχαν λάθους χειρισμού εκ μέρους τους και να απαντήσουν με ειλικρίνεια, κλείνοντας με τις ενέργειες που πήραν για να ανατρέψουν τυχόν αρνητικές συνέπειες και τις εμπειρίες και τα μαθήματα που αποκόμισαν.
- Κώδικας Ενδυμασίας και Άλλα: Είναι σημαντικό οι υποψήφιοι να επιλέξουν τη κατάλληλη ενδυμασία που να ανταποκρίνεται στον επαγγελματικό χαρακτήρα της εταιρείας. Επίσης καλό θα είναι οι υποψήφιοι να έχουν επιπρόσθετο αντίγραφο του βιογραφικού τους μαζί, σε περίπτωση που αυτό χρειαστεί και τους ζητηθεί κατά τη διάρκεια της συνέντευξης. Τέλος, οι υποψήφιοι να μη διστάσουν να ζητήσουν τη βοήθεια από έναν μέντορα, έναν συνάδελφο ή έναν έμπειρο φίλο που θα μπορεί να τους βοηθήσει να προετοιμαστούν για την επικείμενη συνέντευξη μέσω μίας πρόβας. Η πρακτική αυτή ενδέχεται να συμβάλλει στη βελτίωση των δεξιοτήτων τους κατά τη διάρκεια αυτής.
- Αντιμέτωποι με τις Απαιτήσεις της Διαδικασίας/Προετοιμασία Ερωτήσεων: Οι υποψήφιοι αφού διαβάσουν και συλλέξουν χρήσιμες πληροφορίες από αξιόπιστες πηγές και χρησιμοποιώντας την κρίση τους, να σκεφτούν ερωτήσεις που μπορεί οι υπεύθυνοι του ανθρώπινου δυναμικού να τους κάνουν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης και να προετοιμαστούν σωστά με τις ανάλογες απαντήσεις, εστιάζοντας εκ των προτέρων στις δεξιότητες εκείνες και εμπειρίες τους που σχετίζονται με τη συγκεκριμένη θέση εργασίας. Αυτό το σημείο θα το αναλύσουμε και εκτενέστερα στη συνέχεια κυρίως για να αποσαφηνίσουμε και να καταστήσουμε απόλυτα σαφές ως προς το που πραγματικά αποσκοπούν ορισμένες ερωτήσεις που υποβάλλονται κατά τη διάρκεια της συνέντευξης και ποια είναι τα συνηθισμένα λάθη τα οποία πρέπει να αποφεύγονται. Πέρα όμως από τις ερωτήσεις που θα τους υποβληθούν από τον μελλοντικό τους ίσως εργοδότη, οι υποψήφιοι είναι καλό με τη σειρά τους να ετοιμάσουν κάποιες δικές τους ερωτήσεις ως προς τους υπεύθυνους του ανθρωπίνου δυναμικού, δείχνοντας έτσι το ενδιαφέρον τους γύρω από την εταιρεία (νοουμένου ότι είναι γνήσιο και αυθεντικό). Σε αντίθετη περίπτωση, όπου οι ερωτήσεις αυτές γίνουν απλά για να γίνουν τυπικά εκ μέρος του υποψηφίου, αυτό δεν θα δημιουργήσει και τις καλύτερες εντυπώσεις για τον τελευταίο.
- Κατά τη Διάρκεια της Συνέντευξης:
- Ανοικτή Επικοινωνία: Η ειλικρίνεια και η ανοικτή επικοινωνία αποτελούν τις λέξεις κλειδιά (και για τις δύο πλευρές βέβαια). Και επειδή η πρώτη εντύπωση διαμορφώνεται από τα πρώτα κιόλας λεπτά, είναι σημαντικό οι υποψήφιοι από την αρχή (όχι μόνο κατά τη διάρκεια της συνέντευξης), να είναι ευγενικοί, ειλικρινείς, επαγγελματίες και να δίνουν όσο πιο εμπεριστατωμένες και ξεκάθαρες απαντήσεις γίνεται.
- Συνέπεια: Είναι πολύ σημαντικό οι υποψήφιοι να είναι συνεπείς και να φτάσουν στην ώρα τους. Οι καθυστερήσεις μπορούν να δημιουργήσουν αρνητική εντύπωση και να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη του μελλοντικού τους εργοδότη.
- Διαχείριση του Άγχους: Είναι γεγονός ότι οι συνεντεύξεις μπορεί να προκαλέσουν άγχος και να οδηγήσουν ακόμη και σε ολέθρια αποτελέσματα, σαμποτάροντας έτσι τον ίδιο τους τον εαυτό. Επομένως οι υποψήφιοι προτρέπονται όπως, εφοδιαστούν με τα κατάλληλα μέσα και τεχνικές διαχείρισης του άγχους (για παράδειγμα βαθιές αναπνοές και θετική σκέψη). Σε αυτό το κομμάτι, βοηθά πολύ και η εκ των προτέρων προετοιμασία που αναφέραμε πιο πάνω και συμβάλλει στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης.
- Απαντήσεις σε Ερωτήματα: Οι υποψήφιοι οφείλουν να είναι προετοιμασμένοι να απαντήσουν σε ερωτήσεις σχετικές με την εμπειρία τους, τις δεξιότητές τους και την καταλληλότητά τους για τη θέση. Μέσα από τη συνοχή και το λογικό συλλογισμό και με σαφήνεια, οι υποψήφιοι αναμένονται να παρουσιάσουν τον εαυτό τους ως τον πλέον κατάλληλο για τη θέση, αναδεικνύοντας τις δεξιότητές τους και άλλα προσόντα που κατέχουν.
- Θέστε τις Δικές σας Ερωτήσεις: Συνήθως, στο τέλος της συνέντευξης, θα ζητηθεί από τους υποψηφίους να θέσουν ερωτήσεις στους πιθανόν μελλοντικούς εργοδότες τους, τις οποίες καλό είναι να ετοιμάσουν από πριν όπως είναι για παράδειγμα συγκεκριμένες λεπτομέρειες που θέλουν να μάθουν γύρω από την εταιρεία, την κουλτούρα/εργασιακό περιβάλλον ακόμη και για την ίδια τη θέση εργασίας.
- Μετά από τη Συνέντευξη:
- Επακολούθηση (Follow-up): Μετά τη συνέντευξη, είναι σημαντικό για τους υποψήφιους όπως αποστείλουν ένα ευγενικό email ή επιστολή ευχαριστίας στον συνεντευξιαστή τους για τον χρόνο που τους αφιερώθηκε. Αυτό όχι μόνο δείχνει επαγγελματισμό αλλά υποδηλώνει και γνήσιο ενδιαφέρον.
- Αναμονή: Μετά την ολοκλήρωση της συνέντευξης οι υποψήφιοι εισέρχονται σε μία περίοδο αναμονής, ως προς την απόφαση του Εργοδότη. Αυτή η περίοδος αναμονής μπορεί να διαρκέσει από μερικές ημέρες έως εβδομάδες. Συνεπώς συστήνεται στους υποψήφιους, όπως σε περίπτωση που περάσει αρκετός χρόνος και δεν έχουν νεότερα, να επικοινωνήσουν με την εταιρεία/οργανισμό και να ζητήσουν ενημέρωση ως προς την εξέλιξη της αίτησής τους.
- Αποφάσεις: Εάν οι υποψήφιοι λάβουν μια προσφορά εργασίας, θα πρέπει να αξιολογήσουν προσεκτικά τους όρους και τις συνθήκες, ασχέτως εάν αυτοί είχαν πρωτίστως αιτηθεί να προσληφθούν στην εκάστοτε εταιρεία. Μπορεί σε ορισμένες συνθήκες να χρειαστεί να διαπραγματευτούν ακόμη καλύτερους όρους και ωφελήματα. Σε περίπτωση που οι υποψήφιοι λάβουν περισσότερες από μία προσφορές εργασίας, τότε θα πρέπει να επιλέξουν αυτή που τους αντιπροσωπεύει καλύτερα και αποτελεί την πιο σωστή επιλογή για αυτούς.
- Απόρριψη: Εάν οι υποψήφιοι δεν επιλεγούν για τη θέση, τότε δεν πρέπει να το βλέπουν ως αποτυχία. Συστήνονται όπως οι υποψήφιοι κάνουν μία ανασκόπηση και αυτοκριτική και σε περίπτωση που εντοπίσουν σημεία στα οποία θα μπορούσαν να πάνε καλύτερα, να τα βελτιώσουν (πχ καλύτερες απαντήσεις σε ορισμένα ερωτήματα). Οι υποψήφιοι οφείλουν να χρησιμοποιούν την εμπειρία των προηγούμενων συνεντεύξεων για να βελτιώσουν την απόδοσή τους. Να μην το βάζουν κάτω, να προετοιμάζονται για ενδεχόμενες συνεντεύξεις και αξιολογήσεις και να είναι ανοιχτοί στις διάφορες επαγγελματικές ευκαιρίες που θα τους παρουσιαστούν.
Από την σκοπιά του Ανθρώπινου Δυναμικού
Σε αυτό το σημείο, θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε έστω και επιγραμματικά ως προς τη στάση των υπεύθυνων ανθρωπίνου δυναμικού απέναντι στους εκάστοτε υποψηφίους. Οι συνεντεύξεις για δουλειά πρέπει να διεξάγονται με ευγένεια, αντικειμενικότητα, ανοιχτό μυαλό απαλλαγμένο από κάθε είδους προκαταλήψεις και σεβασμό ως προς τον υποψήφιο. Μιλήσαμε πιο πάνω για την προετοιμασία που πρέπει να γίνεται από τους υποψηφίους, αλλά προετοιμασία πρέπει να γίνεται και από τους επαγγελματίες/υπεύθυνους ανθρώπινου δυναμικού.
Πρέπει με σωστή αντίληψη να προετοιμάζονται για τις επικείμενες συνεντεύξεις προσεκτικά, συμπεριλαμβανομένων των ερωτήσεων που θα υποβάλουν, της σωστής ανάγνωσης του βιογραφικού του κάθε υποψηφίου και της αντιστοιχίας του στη συγκεκριμένη θέση εργασίας. Να είναι επικοινωνιακοί και να παρέχουν όσο πιο ξεκάθαρες πληροφορίες στο βαθμό που επιτρέπεται γύρω από τη θέση και την εταιρεία για την οποία αιτούνται οι υποψήφιοι, συμβάλλοντας σ’ ένα εποικοδομητικό διάλογο. Να καταγράφουν τις απαντήσεις των υποψηφίων για να μπορέσουν εύκολα στη συνέχεια να τις συγκρίνουν με αυτές άλλων και να τις αποτυπώνουν σωστά. Να δίνουν την ευκαιρία στον υποψήφιο να υποβάλει τις δικές του ερωτήσεις γύρω από την εταιρεία και τη θέση και να βολιδοσκοπήσουν κατά πόσο ο υποψήφιος ταιριάζει ακόμη και με την κουλτούρα και τις αξίες της εταιρείας.
Τέλος να είναι σε θέση να αξιολογήσουν ανάλογα με τις απαντήσεις, τις αποδόσεις και επιδόσεις του υποψηφίου με βάση τα απαιτούμενα κριτήρια της συγκεκριμένης θέσης, πριν να προχωρήσουν στα επόμενα βήματα ή στην τελική επιλογή των υποψηφίων.
Μέσα από τις συνεντεύξεις λοιπόν, διαπιστώνουμε ότι οι Επαγγελματίες του Ανθρώπινου Δυναμικού αποσκοπούν ως προς τα πιο κάτω:
- Αξιολόγηση των Δεξιοτήτων και της Εμπειρίας: Καθορίζουν εάν ο εκάστοτε υποψήφιος έχει τις απαραίτητες δεξιότητες, ικανότητες και εμπειρία για τη θέση.
- Αξιολόγηση της Προσωπικότητας και των Συνθηκών Εργασίας: Διαπιστώνει εάν ο υποψήφιος ταιριάζει στον κουλτούρα, τις αξίες και το γενικότερο εργασιακό περιβάλλον της εταιρείας και εάν μπορεί να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις της θέσης.
- Διευκρίνιση των Επαγγελματικών και Προσωπικών Στόχων και άλλα: Καθορίζουν εάν ο υποψήφιος έχει επιδείξει γνήσιο ενδιαφέρον για τη θέση και την εταιρεία και εάν είναι πρόθυμος να αφοσιωθεί σε αυτή. Έχουν επίσης την ευκαιρία να συζητήσουν μαζί με τον υποψήφιο το μισθό και άλλα προνόμια σχετικά με τη συγκεκριμένη απασχόληση.
Ανακεφαλαιώνοντας, οι συνεντεύξεις για δουλειά έχουν ως κύριο σκοπό να αξιολογήσουν τους υποψηφίους για την εκάστοτε θέση εργασίας και να καθορίσουν εάν είναι ο κατάλληλος υποψήφιος για αυτή. Οι συνεντεύξεις είναι σημαντική διαδικασία επιλογής και μπορούν να προσφέρουν αμφότερα τόσο στους υποψηφίους που αναζητούν εργασία όσο και στις εταιρείες που αναζητούν νέα ταλέντα για να εντάξουν στο δυναμικό τους.
Εν κατακλείδι, η συνέντευξη αποτελεί το πρώτο και πολύ σημαντικό βήμα στη διαδικασία πρόσληψης. Είναι η στιγμή που οι εκπρόσωποι της εταιρείας και οι υποψήφιοι έρχονται αντιμέτωποι για πρώτη φορά και είναι η απαρχή μίας καινούριας επαγγελματικής σχέσης. Οι μεν για να επιλέξουν τον κατάλληλο υποψήφιο και να προχωρήσουν στη σωστή πλήρωση της θέσης με αξιολογικά και αντικειμενικά κριτήρια και οι δε για να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα της καριέρας τους και να πετύχουν το στόχο τους για εύρεση εργασίας.
Προς τους Υποψήφιους, να θυμάστε το εξής: Με τον ίδιο τρόπο που θέλετε να εντυπωσιάσετε τους μελλοντικούς σας ίσως εργοδότες, άλλο τόσο θέλουν κι αυτοί αντίστοιχα να τους ξεχωρίσετε από τους υπόλοιπους στην αγορά. Και οι δύο πλευρές επιδιώκουν να δημιουργήσουν μία θετική εικόνα και να κερδίσουν τις εντύπωσεις.
Καλή επιτυχία!
Γεωργία Σολωμού
Content Director
Member of the Board of Directors of the Cyprus HR Professionals Association